Verassen of verrassen, dementie of dimensie, voorstelling of voortelling, puberteit of pubertiet. Het scheelt maar 1 of 2 letters en je hebt met een heel andere betekenis te maken. En in beide gevallen gaat het om correcte Nederlandse woorden. Helaas valt het jouw automatische spellingscontrole niet op wanneer je iemand blij wilt maken met een cadeau (verrassen), maar diegene per abuis met cadeau en al cremeert (verassen).
Spelfouten staan slordig, zeker als het gaat om teksten voor arbeidsmarktcommunicatie. Als er fouten in jouw vacatureteksten staan, maak je als werkgever een onbetrouwbare indruk op jouw doelgroep. En dat kan je sollicitanten kosten of het leidt tot pijnlijke misverstanden. Hieronder een aantal voorbeelden van fouten die aan jouw automatische spellingscontrole ontglippen.
Samenstellingen
In het Nederlands schrijven we woorden vaak aan elkaar. Denk bijvoorbeeld aan ‘arbeidsmarktcommunicatie’. Jouw automatische spellingscontrole rekent sommige samenstellingen wel goed, zoals ‘pensioenregeling’, maar doet dat ook wanneer je losse woorden schrijft: ‘pensioen regeling’. Bovendien worden sommige samenstellingen ten onrechte door de spellingscontrole als fout aangemerkt. Wat precies de regels zijn voor het al dan niet aan elkaar schrijven van woorden, vind je trouwens in ons eerdere blog De Engelse ziekte.
Grammatica
Dit blijft een heikel punt voor jouw automatische spellingscheck. Zo gebeurt/gebeurd het vaak genoeg dat er dt-fouten in jouw tekst blijven staan, als je alles aan de spellingscontrole overlaad/overlaat. Ook is jouw tekstverwerker blind voor fouten met hun/hen/zij en als/dan. Fouten met lidwoorden (de, het) en verwijswoorden (hij, hem, zij, haar, het, die, dat) zijn snel gemaakt en worden ook niet automatisch herkend. Het rechttrekken van dit soort fouten blijft mensenwerk.
Stijlfouten
Deze vind je terug in vele vormen en smaken. Denk bijvoorbeeld aan contaminaties. We zeggen niet dat iets zwaar weegt, maar dat iets zwaar is of veel weegt. Iets kost niet duur, iets is duur of kost veel. We doen dingen niet overnieuw, maar opnieuw of over. Ook pleonasmen vallen onder de categorie stijlfouten. Denk hierbij aan constructies als: De export naar het buitenland is een verbetering ten goede, omdat we verplicht moeten globaliseren. Soms worden dit soort fouten alleen door de taalpuristen onder ons opgemerkt, laat staan dat jouw automatische spellingscheck hier chocola van kan maken.
Eigennamen
Onder woorden die jouw tekstverwerker niet kent, komt automatisch een rode streep te staan. Dat is vaak het geval met eigennamen. Denk hierbij aan persoonsnamen, geografische namen en namen van merken en organisaties. Doordat deze woorden vrijwel altijd door de spellingscontrole fout worden gerekend, ben je geneigd ze te negeren. Daarom is het aan te raden een naam altijd zelf nog even extra te checken. Bijvoorbeeld door even te googelen.
De remedie
Moet je dan helemaal geen gebruik meer maken van automatische spellingscontrole? Nee, dat voert te ver. De spellingscontrole van jouw tekstverwerker of mailbox is een superhandig middel. Bij sommige woorden kun je over de spelling twijfelen en jouw automatische spellingscheck kan dan snel uitkomst bieden. Denk bijvoorbeeld aan woorden als caissière of abonnement. Maar het gros van de fouten wordt niet door de automatische spellingscheck herkend. Lees je tekst dus altijd nauwkeurig na of schakel iemand in, het liefst een redacteur, om jouw tekst na te laten lezen. Beter een goede taalpurist dan een verre vriend, zeg maar.
Dit artikel over spelingscontrole verscheen eerder op Voor Tekst.nl.
