Een vacaturetekst zonder clichés is net zo lastig te vinden als een schaap met 5 poten. Vacatureteksten staan bol clichématige termen die eerder tegen je werken dan voor je werken en dat is niet handig in de huidige arbeidsmarkt waar kandidaten zeer schaars zijn. Laten we daarom korte metten maken met clichés en starten met het schrappen van de volgende clichés uit vacatureteksten:
1) Beestachtige namen
Hele dierentuinen komen voorbij in vacatureteksten. Ben je geen ‘spin-in-het-web’, ‘salestijger’ of ‘commerciële duizendpoot’? Dan kun je het als sollicitant wel schudden. Ik durf het bijna niet te zeggen, maar wees niet zo dom als een koe en stoot je net als de ezel geen 2 keer aan dezelfde steen. Met andere woorden: schrap de beestennamen in een vacaturetekst. Dieren kunnen namelijk niet lezen.
2) Affiniteit
Als ik ergens geen affiniteit mee heb, is het wel met het woord ‘affiniteit’. Ik zie vooral bij het kopje ‘functievereisten’ dit woord te pas en te onpas terugkomen en daarom roep ik je bij deze op om deze te schrappen. Het is nogal logisch dat een verpleegkundige affiniteit heeft met de zorg, een tekstschrijver affiniteit heeft met tekst en dat een online mediamanager affiniteit heeft met online media.
3) Proactief
Alleen maar actief is tegenwoordig niet goed genoeg meer. Nee, je moet echt ‘proactief’ zijn. Bij het horen van dit woord krijg ik proactief de kriebels, want wat er eigenlijk mee wordt bedoeld? Iemand die initiatief toont, die gemotiveerd is en die kansen grijpt wanneer die zich voordoen. Zeg dat gewoon, dan ben je meteen duidelijk en heb je weer een cliché minder in je vacaturetekst.
4) Geen 9-tot-5-mentaliteit
Nee, want tegenwoordig moet je altijd en overal bereikbaar zijn. ’s Avonds nog even de mailbox checken en een verslag uitwerken moet kunnen toch? Niet dus! Het is niet voor niks dat er zoveel mensen met burn-outs en depressies kampen. Gelukkig zijn er steeds meer organisaties die wél een 9-tot-5-beleid voeren en waarbij de telefoon ’s avonds verplicht uit moet. Ik stem daarom voor wél een 9-tot-5-mentaliteit!
5) Flexibiliteit
Alleen als je de ‘downward dog’ kunt ben je flexibel genoeg en mag je solliciteren. Het kunnen van een yogapose is niet wat je bedoelde toen je ‘flexibiliteit’ in je vacaturetekst opnam toch? Nee, je bent waarschijnlijk op zoek naar een medewerker die snel kan schakelen tussen verschillende opdrachten of een kandidaat die flexibel is met werktijden vanwege wisselende diensten. Als je het waarom van de flexibiliteit omschrijft, voorkom je een holle frase en heb je weer een clichéwoord geschrapt.
6) Hands-on
Engelse termen weten hun weg in Nederland wel te vinden. Whatsappen, mailen en checken zijn zo ingeburgerd dat we er amper nog Nederlandse woorden voor kunnen verzinnen. Maar, met de hands-on-mentaliteit raden we je dat wel aan. Deze ‘originele’ competentie wordt zo’n 13.000 keer benoemd in vacatures die op Indeed staan. Ik zeg: handen af van hands-on en niet meer doen.
7) Enthousiast
Denk je dat mensen op jouw vacature reageren als ze níet enthousiast zijn over de functie? Daar heb je het woordje ‘enthousiast’ echt niet voor nodig. Helemaal niet omdat iedereen dit woord anders kan opvatten. In een vacaturetekst wordt er vaak mee bedoeld dat iemand positief is, gemotiveerd en met plezier aan de slag gaat. Probeer het ook zo onder woorden te brengen en je hebt ‘enthousiast’ niet meer nodig.
8) Teamplayer
Nog zo’n Engelse term die wat mij betreft regelrecht de prullenbak in kan: samenwerken hoort in 99% van de banen gewoon bij het werk. Het is bijna net zo vanzelfsprekend als ademhalen, dus laat ‘teamplayer’ gewoon weg. Benoem in plaats daarvan met wie en met hoeveel mensen de kandidaat gaat samenwerken en hoe die samenwerking er uit zal zien.
9) Verbinder
Niet alleen in het ziekenhuis zoeken ze naar experts die met verband kunnen omgaan. Het aantal vacatureteksten waarin naar een verbinder wordt gevraagd stijgt. En dat vind ik geen positieve ontwikkeling. Wat moet je met elkaar verbinden dan? Mensen? Dingen? Of mensen met dingen? Laat de lijm achterwege bij het schrijven van je vacaturetekst en Tipp-Ex verbinder.
10) Dynamisch
Dynamisch is een goed voorbeeld van woorden die in de categorie ‘vaag taalgebruik’ vallen. Het zegt niks over zowel de functie als over de kandidaat. Want wat bedoel je met een dynamische organisatie of een dynamische kandidaat? Dat deze persoon continu in beweging is? Of dat jouw organisatie continu in beweging is? En wat is beweging dan precies? Wees duidelijk en beweeg bij dynamisch je vingers over de delete-knop.
Weg met de clichés
Potentiële sollicitanten trappen niet meer in clichés. Je geeft er een gevoel van gemakzucht mee af, wekt eerder wantrouwen dan vertrouwen en belandt op de stapel van 13 in een dozijn. Schrijf daarom onderscheidend, leg elk woord op een weegschaal, onderbouw met voorbeelden en schrap de clichés. Wedden dat je er dan meteen uitspringt met jouw vacaturetekst?!
Dit blog verscheen eerder op Voor Tekst.
