“Waarom mogen ambtenaren ’s morgens niet uit het raam kijken? Dan hebben ze ’s middags niets meer te doen.” De vooroordelen rondom ambtenaren zijn enorm, zij staan bekend als geitenwollensokkentypes met eindeloos veel vrije dagen en zonder ambitie en humor. En als je het mij vraagt worden deze vooroordelen kracht bijgezet door de vacatureteksten die gemeenten publiceren. Vacatureteksten die over het algemeen zeer saai, langdradig en passief geschreven zijn en waarin elke vorm van beleving en humor ontbreekt.
Jij en ik realiseren ons dat ambtenaren onmisbaar zijn in onze samenleving en direct bijdragen aan de veiligheid, gezondheid en mobiliteit van burgers. Tegelijkertijd ervaar je dat vacatures binnen de overheid en dan ook met name gemeenten steeds moeilijker in te vullen zijn. Vooral het vervullen van vacatures voor beleidsmedewerkers (milieu/ruimtelijke ordening), bouwkundigen, bouwkundig inspecteurs, ICT’ers, BOA’s en financieel specialisten zoals inkopers wordt een grotere uitdaging. En dan hebben we het nog niet eens over de andere wervingsuitdagingen die binnen gemeenten spelen zoals de vergrijzing, diversiteit of budget.
Dus… enerzijds zijn er de vooroordelen over ambtenaren die bevestigd worden door de gemiddelde vacaturetekst, en daartegenover neemt het aantal moeilijk te vervullen vacatures toe. Zelfs als vacaturetekstfanaat realiseer ik mij dat jij als gemeente-recruiter niet even dat diep ingebakken stigma dat heerst rondom het werken bij een gemeente en het vak van ambtenaar 1-2-3 kan veranderen door alleen een vacaturetekst te verbeteren. Wel ben ik ervan overtuigd dat jij door het schrijven van een betere vacaturetekst een positieve impuls hieraan kan geven en zo de vacatures sneller invult! Zeker gezien het gegeven dat vacatureteksten de meestgebruikte wervingsmethode binnen de overheid zijn.
Broodtrommel
De enorme loyaliteit, accuratesse en intelligentie die ambtenaren hebben, worden onvoldoende gezien door de buitenwereld. Net als hun opvallend grote intrinsieke motivatie om een bijdrage te leveren aan de maatschappij. Het gemiddelde beeld van ambtenaren is dat zij saaie, langdradige luiwammesen zijn zonder enige vorm van ambitie. En dat zij collectief om 16:50 uur hun broodtrommel in de tas stoppen om stipt 17:00 uur het gemeentehuis te verlaten.
Ik vind oprecht dat de vooroordelen niet worden ontkracht als ik kijk naar de gemiddelde vacaturetekst van gemiddelde gemeenten. Nog veel te weinig recruiters binnen gemeenten lijken de omslag te hebben gemaakt van wollige profielen naar wervende teksten. Informatie over werksfeer, de bovengemiddelde arbeidsvoorwaarden (waaronder circa 33 vakantiedagen!) en ontwikkelmogelijkheden in breedte en diepte blijven onderbelicht. Vacatureteksten van >1.000 woorden zijn gemeengoed en passief taalgebruik is eerder regel dan uitzondering. Neem bijvoorbeeld dit losse element uit een vacaturetekst voor de uitdagende baan van een Buitengewoon Opsporings Ambtenaar:
“Je draagt zorg voor een sociaal gebruik van de openbare ruimte op de aspecten schoon, heel en veilig door het verlenen van service, het ondersteunen van politie en gemeentelijke diensten, het preventief toezicht houden op straat en bestuurs- en strafrechtelijk handhaven.”
In dit voorbeeld wordt de langdradigheid letterlijk bevestigd met een zin die 41 woorden lang is. De lengte van deze zin is sowieso al een struikelblok voor de mbo-doelgroep waarvoor de ideale zinslengte 15 tot 20 woorden is. Daarbij, de saaie, formele, wollige tone of voice spreekt vast en zeker geitenwollensokkentypes van 48 jaar en ouder aan. Alleen zo daalt de gemiddelde (hoge) leeftijd natuurlijk niet en blijft vergrijzing op de loer liggen. Gemiste kans is bovendien dat nergens concreet/belevend wordt benoemd wat deze ambtenaar bijdraagt aan de maatschappij. Hoe kan je dezelfde boodschap concreet, eigentijds en met impact omschrijven?
Met een gerust hart over de schone straten van onze geweldige stad lopen. Dat is wat wij als gemeente ambiëren voor onze burgers en bezoekers. Door service te verlenen, preventief toezicht te houden en politie en gemeentelijke diensten bij te staan draag jij hier als BOA jouw steentje aan bij.
Uitdaging
Lieve recruiter bij een gemeente, mag ik je vragen om je eerstvolgende vacaturetekst zo te (her)schrijven dat jij enkele van de vele vooroordelen over ambtenaren kan wegnemen? In elk geval bij de doelgroep die jij wilt bereiken voor je vacature?
De belangrijkste quick win voor vacatureteksten binnen gemeenten die ik zie, is een eigentijdse schrijfwijze: schrijf zoals je spreekt. Beschrijf daarnaast zeker de werksfeer aan de hand van voorbeelden en benadruk de mogelijkheden voor flexibele werktijden en thuiswerken (belangrijke workdrivers). Denk aan de ontwikkelmogelijkheden en het benadrukken van die indrukwekkende arbeidsvoorwaarden. En last but not least: verwoord de bijdrage die deze ambtenaar levert aan de samenleving en aan de veiligheid, gezondheid en mobiliteit van jullie burgers.
Blijf schrijven, blijf positief en gezond,
Nicol Tadema
