De vacaturetekst is een eenheidsworst
Wat een feest. Ik kan weer echt de inhoud van tekst induiken. Da’s mooi want dat is wat ik voor ogen had bij de verkoop van mijn tekstbureau. Maar ik moet toegeven dat de feestvreugde me ook wel wat vergaat naarmate ik dieper de vacaturetekst induik. De taart is bedorven en ballonnen zijn lekgeprikt. Wat is er aan de hand met de vacaturetekst? Het meestgebruikte middel in arbeidsmarktcommunicatie dat juist in deze overspannen arbeidsmarkt waarde kan toevoegen? De komende tijd neem ik jullie mee in wat ik tegenkom in de gemiddelde vacaturetekst. Dat is soms positief, maar zal vaker een kritische noot zijn. En die kritische noot is nodig want 83% van de vacatureteksten scoort terecht een onvoldoende. Het is barslecht gesteld met de vacaturetekst in Nederland.
Eenheidsworst
Er ontstond keuzestress in mijn brein nadat ik mezelf voornam een blogreeks te wijden aan het wel en wee van vacatureteksten. Wollige taal, spelfouten, dierentermen, foute functietitels, veel te veel bullets, ellenlange teksten…. Waar begin ik? Helaas heb ik meer dan genoeg inspiratie. Voor vandaag zoom ik in op eenheidsworst. Want even serieus: waarom hebben maar zo weinig vacatureteksten een eigen identiteit? Waarom worden vacatureteksten volgeplempt met opvultaal en bla-bla-bla? Waarom wordt elke vacaturetekst geschreven op zo’n manier zoals iedereen het al doet? Ow wacht, omdat iedereen het zo doet en omdat we het altijd zo deden? Tsja, we zijn lekker volgzaam als het gaat om vacatureteksten schrijven en da’s niet erg. Zolang jij er maar niet aan meedoet. Want door te schrijven zoals alle anderen ben je a) niet jezelf, b) val je niet op en c) kom je ongeloofwaardig over.
Terwijl ik onderduik in vacatureteksten krijg ik de indruk dat alle werkgevers dezelfde kandidaat zoeken. Een kandidaat die saai, goedgelovig en langdradig is. Een kandidaat die een hands-on-mentaliteit heeft. En een kandidaat die een uitdaging zoekt in een baan waar geen dag hetzelfde is. Vacatureteksten zijn in veel gevallen eenheidsworst. Je kan er elke bedrijfsnaam boven zetten, niemand die het door heeft. Want zeg nu zelf, onderstaande zinnen zijn toch een ‘feest’ van herkenning?
- Ben je gemotiveerd en enthousiast? Dan zijn we op zoek naar jou.
In de eerste 30 seconden van de vacaturetekst beslist de lezer om wel of niet verder te lezen. In dit geval wordt ‘t ‘m waarschijnlijk niet. De lezer is waarschijnlijk in slaap gevallen. En die kans is aannemelijk want een heel groot deel van de mensen oriënteert zich in bed op een nieuwe baan. - Geen werkdag is hetzelfde
Eerlijk is eerlijk, referralkoningin Heleen Stoevelaar wees mij op deze eenheidsworst-zin in vacatureteksten. Zij noemt dit soort zinnen op Twitter (en ik citeer) ‘bluhhh’. Bjorn Luijters, manager EU Total Talent Acquisition & Marketing a.i. (ja, inspiratie voor het blog foute functietitels) bij Ahold Delhaize vulde Heleen aan: “Het is hier elke dag anders klinkt voor mij alsof er geen structuur is, alsof er elke dag maar wat gedaan wordt”. - Wat een [functietitel] op feestjes vertelt dat ‘ie doet.
Hé wacht, was dit eigenlijk niet uit de koker van Coolblue? Klopt. En vervolgens besloten veel te veel organisaties te copypasten. Want iedereen vindt de teksten van Coolblue leuk. Beetje jammer dat die organisaties geen Coolblue zijn. En dat zo’n jat-actie eerder een negatief effect heeft bij de oplettende lezer dan een positieve reactie. Want als je hetzelfde schrijft als anderen dan kom je ongeloofwaardig over. - Wij bieden een marktconform salaris
Het lijkt erop dat de spanning op de arbeidsmarkt ervoor zorgt dat het salaristaboe steeds vaker wordt doorbroken. Iets met nood breekt wet. Toch wordt in 66% van de vacatureteksten nog steeds geen salaris vermeld, aldus onderzoek van Jobdigger. In meer dan de helft van vacatureteksten doet men dus graag vaag over de allerbelangrijkste pullfactoren bij mensen die op zoek zijn naar een nieuwe baan. - Je kunt goed samenwerken in een klein team, maar bent ook zelfstandig.
Pfftt, wat wil je nu eigenlijk zeggen? Zoek je een duizendpoot? Of een schizofreen? Benoem gewoon in de functieomschrijving wanneer je samenwerkt (en met wie) en wat je op eigen houtje moet doen. Hoe concreter hoe beter. - Er heerst een informele werksfeer
Auch… de jeuk begint al bij het woord ‘heersen’. Griep heerst. Een machthebber heerst. Maar wat de zin nog erger maakt is natuurlijk het woord ‘informele’. Informeel is zo subjectief als ik weet niet wat. Want wat versta jij onder ‘informeel’? Is dat vergaderen in een ballenbak? Op vrijdag in jeans naar kantoor komen? Op maandag ‘je’ mogen zeggen tegen de directeur? - Acquisitie naar aanleiding van deze vacature wordt niet op prijs gesteld
Waarom? Alsof het voorkomt dat je als corporate recruiter wordt overstelpt met reacties van cv-schuivers en dat de hiring manager wordt platgebeld door commerciële bureaus. Die toevoeging is bewezen zinloos en misschien nog wel belangrijker: je schrijft een vacaturetekst voor 1 doel en 1 persoon: het in actie zetten van de droomkandidaat. Niet voor het werven van cv-schuivers en bureaurecruiters. - Wacht dan niet langer en solliciteer direct!
Naast de clichématige tekst is mijn grootste irritatiepunt hier eigenlijk het uitroepteken. Ik las laatst ergens dat je aan het gebruik van uitroeptekens kan zien dat een tekst niet is geschreven door een tekstschrijver. En ik realiseer me dat de meeste vacatureteksten (helaas) niet door tekstschrijvers worden geschreven maar door recruiters (en erger nog door vacaturehouders). Maar come on: je snapt toch ook wel dat het gebruik van een uitroepteken schreeuwerig overkomt? - In het kader van diversiteit en inclusie nodigen we iedereen uit te solliciteren.
Clichématig en een ‘moetje’. Ergens onderaan de vacaturetekst gepropt want ‘we moeten er wel iets over zeggen’. Mensen, mensen. A) De zin an sich is al niet inclusief omdat de woorden diversiteit en inclusie dat niet zijn en b) Show, don’t tell. Of zoals Annelies Graafland, D&I expert erover zegt: “zorg dat iedereen zich welkom voelt op jouw feestje”.
Wees Pippi, niet Annika
Lees je eigen vacatureteksten eens terug. Welke en hoeveel van bovenstaande opvulzinnen (of zinnen die erop lijken) komen in jouw vacaturetekst terug? Geen enkele? Wauw, dat verdient een compliment. Een of meerdere? Doe jezelf een plezier en stop vandaag nog met braaftaal. Braaftaal is de ware reden dat jouw vacaturetekst niks oplevert. Behalve een sollicitatie van een saaie, goedgelovige en langdradige kandidaat. Succes daarmee.